Türkiye’nin en iddialı konser ve gösteri salonu; Taksim Meydanı’yla boy ölçüşen, herkese açık bir meydan, uzaya çıkacak rokete hizmet verebilecek dijital altyapı, en lüks otel… Zincirlikuyu’da inşaatı süren, gelecek yıl açılacak Zorlu Center, şehrin merkezi olma iddiasında.
Zorlu Grubu’nun 2007’de, 800 milyon dolarlık rekor bir fiyatla Karayolları Genel Müdürlüğü arazisini almasından bu yana gözler buraya inşa edilecek proje üzerindeydi. Uluslararası yarışma sonucu, Tabanlıoğlu ve Emre Arolat mimarlık ofislerinin projelerinin ortaklaşa hayata geçirilmesine karar verildi… Gelecek yıl açılacak Zorlu Center’ın dikkat çekici pek çok özelliği, şehrin ve kültürün merkezi olma gibi büyük bir iddiası var. Geçen hafta bir haber vesilesiyle ziyaret ettiğimiz Zorlu Center’ın özelliklerini, Zorlu Gayrimenkul Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Even’den dinledik.
Arsaya rekor miktarda para ödendi, inşaata başlamak için uzunca süre beklendi, bu küçümsenmeyecek maddi bir yük demek… Çok mu önemliydi bu proje Zorlu için Projenin hikayesi Karayolları arazisinin satışa çıkmasından öncesine dayanıyor. Çoğumuzun başına geldiği gibi Ahmet Nazif Zorlu da turistik geziler ya da iş nedeniyle yurtdışına çıktığında, gördüğü güzel projelere imrenerek bakıyor. Türkiye’de eşi benzeri olmayan bir projeye imza atma fikri kafasında hep var. Karayolları arazisinin iddialı bir proje için güzel yer olduğunu da, satışa çıkmasından daha önce, Denizbank’taki ofisinde etrafa bakarken fark ediyor. Proje için iki buçuk milyar dolar yatırmasının nedeni bu; çok istemesi. Hayalini hayata geçirmeye yönelik bir iş. Rasyonel sınırların dışına çıkmadan tabii.
İlham veren yurtdışındaki o çekici projeler hangileriydi?
Basit bir örnek vermek gerekirse Türkiye’de uluslararası standartlarda kaliteli sayılabilecek ofis binası çok az. Uluslararası firmaların ofis alırken göz önünde bulundurdukları 30’a yakın kriter var; çevreci olmasından asansörünün, elektrik sisteminin belli bir standardın üzerinde olmasına, güvenlikten otoparkın kolay ulaşılabilir olmasına kadar… Bunların hepsini içeren projeler son zamanlarda artıyor ama halen çok az.
TAKSİM’DEN DAHA GENİŞ HERKESE AÇIK MEYDAN
Bu projenin en önemli özelliği nedir sizce?
Alışılmış standartların üzerindeki özellikleri çok. Dikkat çekici bir durum olarak meydanından bahsedebilirim. Şehrin merkezine bir kent meydanı sağlayacak. Halkla arasına sınır çizmiyor, açık bir yaklaşıma sahip. 20 bin metrekare genişliğinde, Taksim Meydanı’nın yayalara açık alanından daha geniş. İsteyen herkesin gelip vakit geçirebileceği mobilyalarla, yeşil peyzaj öğeleriyle zenginleştirilmiş… Yeşil alanlar sadece zeminde değil üst katlarda da var. Arazi aşağı yukarı 95 bin, yeşil alanlar 70 bin metrekare.
Trafik problemi handikap değil mi? Bir de siz açılacaksınız…
Buradaki trafik sıkışıklığını Zorlu Center çözecek diyemeyiz ama yarattığı ek trafiği gidermek için önemli çalışmalar var. Zincirlikuyu ve Levent’te süren kavşak çalışması var, aslında belediyenin projesi ama finansmanını biz sağlıyoruz. Metroyu metrobüse ve Zorlu Center’a bağlayan tünelleri de biz gerçekleştiriyoruz. 100 milyon doların üstünde bir ek maliyet. Zorlu Center’a araçlarıyla girecekler için 5 bin araçlık otoparka bağlantılı yeraltı kanalları var.
Burada ofis kiralayacak biri metroyu kullanmayı tercih eder mi?
Biz tabii ofislerle, dükkanlarla, konutlarla ilgilenen insanlarla görüşüyoruz ve onlar için metronun önemli olduğunu söyleyebilirim. ‘İş insanı metroyu kullanır mı?’ gibi anlayışların aşıldığını düşünüyorum. Ofisini ve konutunu metroya göre seçen iş insanları çok.
Ek maliyetlerden söz ettiniz, bu tür projelerin sorumluluğu değil mi zaten?
Evet, yerine getirilmesi gereken bazı sorumluluklar var ama bizim çalışmalarımızla, ayırdığımız ek bütçeyle karşılaştırılmayacak kadar küçük. Otopark için de bu böyle, 300 milyon dolar yatırımla açacağımız 2 bin 300 kişilik Performans Sanatları Merkezi için de… Yoksa küçük bir sinema salonu açıp bu sorumluluğu geçiştirebilirsiniz.
Performans Sanatları Merkezi’nden beklentiniz nedir?
Merkez için ayırdığımız bütçe, dünya ölçeğinde büyük. Biri dediğim gibi 2 bin 300 kişilik olan iki büyük salonu var. Türkiye’de AKM bir alternatif olabilir belki ama hakikaten bu kadar büyük ve altyapısı iyi uluslararası sahne yok. Avrupa’da, ABD’de seyrettiğimiz müzikallerin, filarmoni konserlerinin, operaların düzenlenebileceği bir sahne. Söylemeye gerek yok ki, Türkiye’den önemli çalışmalara da yer verilecek… İddiamız büyük; Londra’da yaşayan biri İstanbul’a sadece Boğaz’ı, Sultanahmet’i görmek, kebap yemek için değil buradaki konserler, gösteriler için de gelecek örneğin. Arada bir konserlerin verildiği değil, yılın 365 günü işleyecek bir merkez olacak.
Bu kültür merkezini kim yönetecek?
Hem yurtiçinden hem yurtdışından faklı gruplarla görüştük. Yurtiçindeki grupların tecrübesi, kendilerinin ifadelerine göre bu kapasitedeki bir merkezi tek başlarına yönetmek için yeterli değil. Böyle bir riski almaya hazır hissetmiyorlar. Bu nedenle yurtdışındaki gruplarla görüşmeler ağırlık kazandı. Son noktaya geldik, kısa bir süre sonra yönetici ekip belli olacak ve 2013’ün programı hazırlanmaya başlanacak. Biz şimdi ‘Gelecek yıl açılışa Berlin Filarmoni’yi mi davet etsek yoksa başka bir grubu mu?’ diye düşünüyoruz.
Uzaya çıkacak roket için hizmete hazır altyapı
Konutların ve AVM’deki dükkanların fiyatları nedir?
AVM kiralama çalışması henüz sürüyor, aktif olarak kiralamaya başlamadık ama tabii talepler geliyor. Önümüzdeki birkaç ay içinde fiyatlara karar vereceğiz. Konutların metrekaresi 9 bin 500 dolar ile 18 bin dolar arasında değişiyor. Fiyatların düşük olduğunu söyleyemem ama konumu ve özelikleri göz önünde bulundurulursa o kadar da yüksek olmadığını düşünüyorum. Yatırım değeri çok yüksek ayrıca, yakın bir gelecekte daha değerlenecek. ‘Akıllı ev’ kavramı çok kullanıldığı için kullanmayı pek tercih etmiyorum ama standartların üstünde özelliklere sahip olacak. Bütün merkez özel bir bilgi ağına bağlı. Gelecekte ortaya çıkabilecek her türlü yeniliği kapsayabilecek bir alt yapıya sahip. Elektrikli arabaları şarj etmek için de, uzaya gidebilecek bir rokete servis vermek için de gerekli dijital altyapı var.
AVM’ye hangi markalar ilgi gösteriyor?
Giyim, ev, elektronik, restoran gibi kategorilerde 150-200 dükkan olacak. Bunu fazlasıyla aşan bir talep var. Dolayısıyla seçme yapmamız gerekiyor. Burada bir hayat tarzı sunmayı, doğal olarak bunun da sadece lüksle sınırlı kalmamasını istiyoruz. O nedenle sadece lüks markalar olmayacak. Bunun oranı için çalışmalar sürüyor. Lüks markaları soruyorsanız, ‘Aşağı yukarı tüm lüks markalar başvuruyor’ dersek yanlış olmaz. Toplamda 2 bin kişi kapasiteli 10 sinema salonu da olacak AVM’de.
Bir de otel var projenizde…
Projede bana göre Performans Sanatları Merkezi’nden sonra en önemli fonksiyon otel. İstanbul için büyük bir ihtiyaç. Son zamanlarda kaliteli otellerin doluluk oranı yüksek seviyelere ulaştı. Otel için dünya çapında üst kalitede servis veren Raffles ile anlaştık. 185 oda olacak, normalde İstanbul’da odalar 25-30 metrekare civarındadır ama bizde standart odalar 60 metrekare civarında olacak. Otelde ayrıca bin 200 kişilik balo salonu olacak ve buradan Performans Sanatları Merkezi’ne bir bağlantı bulunacak.
Akşam