Karşılaştırma sitesi Enuygun.com’un analizine göre, tüketici kredilerindeki yavaşlamaya en çok, aylık geliri 2.000 TL’nin altında olanların aldığı kredilerdeki azalma neden oluyor. Kredi alabilen kişi sayısındaki düşüşün yanı sıra kişi başı verilen ortalama kredi tutarındaki azalma da dikkat çekiyor.
Türkiye Bankalar Birliği ve Enuygun.com verilerinden derlenen analize göre, 2011’in ikinci çeyreğinde 34 milyar TL tüketici kredisi kullandıran bankalar, 2011’in üçüncü çeyreğinde 23,4 milyar TL kredi kullandırdı. Kredi alan kişi sayısı da aynı dönemde 2,5 milyondan 2,1 milyon kişiye geriledi. Bu verilere göre, 2011 yılı üçüncü çeyrekte Türkiye’de tüketici kredisi kullanan kişi sayısı bir önceki döneme göre 402 bin düşerken, kullanılan kredi tutarı 10,5 milyar TL azaldı. Kredi kullanan kişi sayısındaki azalışın yüzde 84’ü ihtiyaç kredisinden, yüzde 12’si ise konut kredisinden kaynaklandı. Kredi kullandırma miktarındaki düşüş ise yüzde 60 oranında ihtiyaç kredilerinden, yüzde 40 oranında ise konut kredilerinden dolayı gerçekleşti.
Hangi gelir grubu bankalardan daha az kredi aldı ya da alabildi?
Enuygun.com’un araştırmasına göre, 2011 üçüncü çeyrekte tüketici kredisi kullanan kişi sayısı bir önceki döneme göre 402 bin azaldı. Kişi sayısındaki bu azalışın yüzde 81’i yani 324 bini aylık geliri 2.000 TL’nin altında olan kişilerde gerçekleşti. Ayrıca, bu gelir grubu içinde yer alan ve geliri 1.000 TL’nin altında olan kişilerin azalmaya etkisi yüzde 56 olarak hesaplanıyor. Benzer şekilde, aylık geliri 2.000-3.000 TL olanların aldığı kredi sayısındaki azalmanın toplam azalma içindeki payı yüzde 12 olurken; geliri 3.000-5.000 TL arasında olanların azalma içindeki payı yüzde 5 ve geliri 5.000 TL üzerinde olanların payı ise yüzde 4 olarak gerçekleşti.
2011 üçüncü çeyrekte bankalardan tüketici kredisi kullanım miktarı ise bir önceki döneme göre 10,5 milyar TL azaldı. Kullanım miktarı açısından da kredi azalmasına aylık geliri 2.000 TL’nin altındaki kişiler yüzde 60 oranında, 1.000 TL’nin altında olanlar ise yüzde 35 oranında etki etti.
Bu verilere göre kredilerin daha çok düşük gelirliler üzerinden azaldığını belirten Enuygun.com Baş Analisti Betül Sungurlu, “Aylık geliri göreceli daha düşük olan kişilerin kredi alma iştahında yükselen faizler nedeniyle azalma olabilir. Ancak www.enuygun.com üzerinden topladığımız verilere göre, özellikle düşük gelir grubundaki kişiler ihtiyaç kredilerinde faize çok da duyarlı değil. Faiz oranı değişiklikleri talep miktarını çok etkilemiyor. Çünkü kredi geçim ve borç çevirme için önemli bir ihtiyaç. Bu sebeple bankaların öncelikle bu gelir grubuna eskisine göre daha az kredi verme eğiliminde olduğunu tahmin ediyoruz” dedi.
Kişi başı verilen ortalama kredi tutarı da azaldı
Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre, sadece kredi alan kişi sayısında değil, kişi başı verilen ortalama kredi tutarında da azalma bulunuyor. 2011 ikinci çeyrekte kişi başı ortalama 9.800 TL ihtiyaç kredisi veren bankalar, 2011 üçüncü çeyrekte kişi başı ortalama 8.200 TL kredi verdi. Konut kredilerinde ise, kişi başı ortalama kredi tutarı 75 bin TL’den 71 bin TL’ye geriledi.