AVM’ler kriz dinlemiyor yatırım tam gaz sürüyor

Alışveriş merkezi yatırımları kriz ortamına rağmen durmuyor. Çoğunluğunu yabancıların oluşturduğu yatırımcılar projelerine devam ediyor, 2009’da ise yeni projelere başlıyor..

ABD’den başlayan, Avrupa sonra da gelişmekte olan piyasaları etkileyen küresel finansal krizden dünyada en çok etkilenen gayrimenkul sektöründe alışveriş merkezi yatırımları tam gaz devam ediyor. Çoğunluğunu yabancıların oluşturduğu yatırımcılar mevcut projelerine devam ediyor, 2009 ise yeni projelere başlıyor.

Banka kredisi azaldı, özsermaye arttı
15 büyük alışveriş merkezi yatırımcısı bu hafta bir dernek çatısı altında da birleşerek Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği’ni (AYD) kurdu. Yatırımcılar flu ekonomik koşullara rağmen 2009’da projelere başlayacaklarının sinyalini verdi. Buradaki en önemli kriter ise bu alışveriş merkezlerinin finansmanı. Geçmişte AVM projelerinde yatırımların yüzde 70 oranında banka kredisi ile yapılırken yeni projelerde bankalardan kredi bulma sıkıntısı nedeniyle özsermaye oranı artması oldu. Bunu yanı sıra yatırımların geri dönüş süreleri 12-15 yıla çıktı. Sayıları 200’ü bulan alışveriş merkezlerinin üç yılda ise 350’ye çıkması planlanıyor. Şimdiye kadar 30 milyar dolarlık yatırımı hayata geçiren yatırımcıların hedefi bu rakamı iki yılda 50 milyar dolara çıkarmak.

REDEVCO
Devam eden ve dizayn aşamasında beş projesi bulunan Redevco, Ankara ve Erzurum’daki projelerini 2009’un 3. çeyreğinde tamamlıyor, Manisa ve Edirne’de yeni yatırıma başlıyor. Projelerin yatırım maliyeti 600 milyon euro

İnşaatı devam eden projeler:
Ankara-Gordion AVM
Erzurum-Erzurum AVMDizayn aşamasında olan projeler
Manisa-Magnesia AVM
Manisa-Spil AVM
Edirne – Edirne AVMECE Türkiye
Devam eden projeler:
Halihazırda, İŞGYO ile 300 milyon dolara Büyükçekmece’deki Marmara Park AVM ve Eria Pramerica Med Gayrimenkul ile Antalya Lara’da kiralaması süren Terra City AVM projelerinin 2010 yılında tamamlanması planlanıyor. ECE Türkiye, 1 milyar dolarlık bir yatırım hacmine sahip.Devam eden projeler:
İstanbul-Marmara Park AVM
Antalya-Terra City AVMACTEEUM
2009 yılında Ancora adı ile İstanbul, Samsun, Kahramanmaraş, Adana, Urfa ve Tokat’ta yatırımlar yapacak. Grup, Corio grubu ile Tarsus ve Malatya’da da proje geliştiriyor. Türkiye için öngörülen yatırım miktarı 905 milyon euro

2009’da başlanacak projeler
İstanbul – 360 bin euro
Samsun-150 bin euro
K.Maraş-100 bin euro Adana-60 bin euro
Urfa-90 bin euro Tokat-45 bin euro

Metro Group Asset Management
Metro Group Asset Management bünyesinde İstanbul Merter’de devam eden alışveriş merkezi projesinin 2009 yılının ikinci yarısında tamamlanması planlanıyor. Bunun yanı sıra Adana’daki alışveriş merkezine 15 bin m2’lik bir ek yatırım bu yılın sonunda tamamlanıyor. Grubun 2009 yılında başlamayı planladığı proje ise bulunmuyor.

Devam eden projeler:
İstanbul-Merter Alışveriş Merkezi
Adana-Alışveriş Merkezine 15 bin m2’lik ek bina

İŞ GYO
İş GYO tarafından bu yıl başlanan İzmir ve Altunizade projeleri devam ediyor. Altunizade’de içerisinde küçük bir alışveriş merkezinin de olduğu konut projesi, İzmir’de ise rezidans ve alışveriş merkezi de bulunan karma bir proje yatırmı planlanıyor. İŞ GYO bu dönemi ruhsat ve izinlerin alındığı, bürokratik süreçlerin devam ettiği bir dönem olarak değerlendiriyor. Süreçlerin daha belirgenleştiği dönemde ise yatırımlara hemen başlamayı hedefliyor.

Başlanması planlanan projeler
İstanbul-Altunizade konut ve alışveriş merkezi projesi
İzmir-Rezidans, ofis, alışveriş merkezi

CORIO
Corio, Türkiye’deki yatırımlarına tüm hızıyla devam ediyor. Tekirdağ, Bursa ve İstanbul’da halen devam eden projeleri bulunan Corio, 2009 yılında da yeni projelere başlamayı hedefliyor. Tekirdağ’daki Tekira projesi bu ay sonunda teslim ediliyor. Bunun yanı sıra yeni başlanacak projeler de bulunuyor. Bunlar arasında İskenderun ve İstanbul Acıbadem’de başlanacak projeler geliyor. Grup, ayrıca Acteeum Group ile birlikte Malatya ve Tarsus’ta AVM projeleri geliştiriyor.

Devam eden projeler:
Tekirdağ-Tekira AVM
Bursa-Anatolium AVM (Maya ile ortak)
İstanbul-Akkoza AVM

Yeni başlayacak projeler:
İskenderun-İskenderun AVM
İstanbul-Acıbadem AVM
Malatya-(Acteeum ile ortak)
Tarsus-(Acteeum ile ortak)

Multi Turkmall
Grup, kriz nedeniyle projelerine ara vermeyen yatırımcılar arasında geliyor. Mevcut projelere devam eden Multi Turkmall 2009 yılında yeni yatırımlara başlayacak. Üçü İstanbul’da biri ise Kapadokya’da dört projesi devam eden grup bu projelerini 2009 ve 2010 yıllarında tamamlamayı planlıyor. Dört projenin yatırım tutarı ise 2 milyar euro.

Devam eden projeler:
İstanbul-Forum İstanbul
İstanbul-Forum TEM
İstanbul-Forum Bakırköy
Kapadokya-Forum Kapadokya

CENOR
A lışveriş merkezleri için varlık yönetimi,proje geliştirme ve yönetim işleri yapanFransız Cenor grup Türkiye’de daha çok Carrefour alışveriş merkezlerinin yatırımınıyapıyor. Türkiye’de şimdiye kadar 500milyon euroluk yatırım yapan grupönümüzdeki iki yıl içinde 500 milyon eurolukdaha yatırım yapacak. Grup İstanbul, İzmit, Bursa, Ankara, Mersin ve Balıkesir’de 7alışveriş merkezi daha planlıyor.

TAURUS
Taurus, Türkiye’deki alışveriş merkezi yatırımına 2009 yılında Ankara-Balgat’taki proje ile başlayacak. Bunun yanı sıra Mersin’de Retail Park konseptinde, içerisinde 20-30 mağazanın bulunduğu bir başka proje de 2009’da başlanması öngörülüyor. Her ikisi de projelendirme aşamasında olan yatırımların finansmanında farklı bir iş modeli izleniyor. Yatırımlar yatırımcı havuzu içerisinde proje bazında fonlanıyor. Grup, dünyada daha çok kişisel yatırımcılarla çalışıyor.

2009’da başlaması öngörülen projeler
Ankara-Balgat AVM
Mersin-Retail Park