Yeni İmar Kanunu taslağı arsa yatırımcısını çok yakından ilgilendiren düzenlemeleri içeriyor. Yeni düzenlemelerle artık devlet arazilerden aldığı kesinti oranlarını arttırırken, hem de çok önemli bir karar alarak bir arazide meydana gelen değer artışından yeniden kesinti yapma hakkını elde edecek. Bu da devletin arazilerin imar verilerek ya da emsal artırılarak oluşturulan değer artışlarından yüksek oranlarda kesinti yapmasına olanak sağlayacak.
Yeni İmar Kanunu taslağı ile getirilen yeni düzenlemelerle artık devletin kesintileri artırdığını dile getiren Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, “Yeni uygulama devreye girerse hem eski düzenleme ortaklık payı (DOP) kesinti oranları artacak hem de bir arazide meydana gelen değer artışından belediyeler yeniden kesinti yapma hakkını elde edecek” diye konuştu.
Yüzde 45 olacak
Hazırlanan ve meclise sunulan yeni İmar Kanunu ile arazileri büyük tehlikelerin beklediğini öne süren Kiraz, “Yeni İmar Kanunu ile DOP kesintisi adının verdiğimiz belediyelerin imar uygulaması yaptıklarında her araziden aldıkları kesinti oranı yüzde 45’e yükseliyor. Yani 1000 metrekare imarsız bir araziyi satın alan biri için devlet imar verdiğinde 450 metrekareyi bedel ödemeksizin yapabiliyor” diye konuştu.
Kiraz, şöyle devam etti:
“Bundan daha vahimi ise eski kanunda ‘DOP kesintisi bir kez yapıldıktan sonra bir daha kesinti yapılamaz’ hükmünün değiştirilmesi olmasıdır. Yeni İmar Kanunu bu şekliyle geçerse imar durumu sonrasında emsal artışı alan bir taşınmaz için de devlet ikinci bir DOP kesintisi yapma hakkını elde edecek. Yani 1000 metrekarelik taşınmazı olan bir vatandaşın yüzde 45 DOP kesintisi sonrası 550 metrekaresi kalacak. Bölgede 2 emsal imar uygulaması olduğu varsayılırsa 1100 metrekare inşaat hakkı olacak. Bu bölgede imar emsali 3 emsale çıkarıldığında ise bu şahsın 1650 metrekare inşaat alanı oluşacağından devletin bu düzenlemeyle ikinci bir kesinti yapma hakkı oluşacak.”
Mevcut kesinti pranı yüzde 40
Uygulanan İmar Kanunu’na göre belediyelerin bir araziden DOP kesintisi aldığını ifade eden Kiraz, şunları söyledi:
“Belediyelerin arazilerden cami, yeşil alan, kültürel-sosyal alanlar, yollar, pazar ve sergi alanları için kesebileceği oran en fazla yüzde 40’tır. Bu yüzde 40 konusu da zaman zaman yanlış anlaşılıyor.
İmar uygulaması yapıldığında belediyelerin DOP kesintisi o bölgede yapılan 18. madde uygulamasındaki ortalamadır. Yani bir parselden yüzde 40 bir başka parselden belediye yüzde 30 kesemez. Ortalama oran belirlenir ve herkesten aynı şekilde bu oranda kesinti yapılabilir.”
‘Mağduriyet yaşanabilir’
Arazi geliştiricileri ve yıllardır arazilerini bekletenler için yüzde 45 kesinti oluşmasının ve yine imar emsal artışlarında DOP paylarının ikinci bir defa daha alınmasının çok büyük bir tehlike arz ettiğini ifade eden Kiraz, “Bu durumda arazilerin 2014 yılında çıkarılması düşünülen yeni yasa öncesinde mevcut kesintiler dikkate alınarak değerlendirilmesi gündeme gelebilir. Ancak yeni yasa çıktıktan sonra İmar Kanunu kapsamında hem DOP payı hem de ikinci kesinti nedeniyle ciddi mağduriyetler oluşacağı düşüncesindeyiz” uyarısını yaptı.